22°C Warszawa USD: 3.95 PLN EUR: 4.32 PLN

Pola Marsowe Rzym: Odkryj zapomniane serce starożytnego imperium!

Czas czytania: 3 min | Autor: Maciej Jakubowski | 18 kwietnia 2023
PORADY

Pola Marsowe: Co to właściwie jest?

Pola Marsowe (łac. Campus Martius) w starożytnym Rzymie były rozległą równiną położoną na zakolu Tybru, na północ od Kapitolu i poza murami miasta (tzw. Murami Serwiańskimi). Nazwa tego obszaru pochodzi od boga wojny – Marsa, co nie jest przypadkowe, gdyż pierwotnie teren ten służył celom wojskowym i sportowym. Początkowo, w czasach królewskich i wczesnej Republiki, Pola Marsowe miały powierzchnię około 25 hektarów, jednak z biegiem czasu i rozwojem Rzymu, obszar ten ulegał zmianom i rozbudowie.

Warto zaznaczyć, że współczesna dzielnica Rzymu – Campo Marzio – obejmuje tylko część historycznego Pola Marsowego.

Historia Pola Marsowego: Od poligonu do centrum Rzymu

Historia Pól Marsowych jest długa i fascynująca, odzwierciedlająca ewolucję Rzymu od małej osady do potężnego imperium.

Początki i Republika: Wojsko i polityka

Początkowo Pola Marsowe służyły jako teren wojskowy. To tutaj legiony rzymskie ćwiczyły przed wyruszeniem na wojnę, a obywatele zbierali się na zgromadzenia ludowe i wybory. Odbywały się tu także ćwiczenia sportowe i igrzyska. Ze względu na swoje położenie poza murami miasta, Pola Marsowe były również miejscem, gdzie wznoszono świątynie dedykowane różnym bóstwom.

W okresie Republiki Pola Marsowe stały się centrum życia politycznego i społecznego. Odbywały się tu ważne ceremonie państwowe, spisy ludności (cenzus), a w miarę rozbudowy Rzymu, zaczęły pojawiać się pierwsze budowle publiczne.

Cesarstwo Rzymskie: Monumentalna zabudowa

Prawdziwy rozkwit Pola Marsowego nastąpił w okresie Cesarstwa Rzymskiego. Cesarze, chcąc podkreślić swoją potęgę i splendor Rzymu, zaczęli wznosić tu monumentalne budowle. Obszar ten stopniowo przekształcał się z miejsca ćwiczeń wojskowych w reprezentacyjne centrum miasta.

Za czasów Augusta i jego następców, Pola Marsowe zapełniły się terami, teatrami, świątyniami, mauzoleami i portykami. Powstały tu m.in. Panteon, Mauzoleum Augusta, Ara Pacis (Ołtarz Pokoju Augustowskiego), Termy Agryppy, Teatr Pompejusza i wiele innych imponujących budowli. Każdy kolejny cesarz chciał zaznaczyć swoją obecność, dodając nowe konstrukcje i upiększając ten obszar.

W 271 roku n.e., cesarz Aurelian włączył Pola Marsowe w obręb murów miejskich, co ostatecznie przypieczętowało ich integrację z tkanką miejską Rzymu.

Pola Marsowe dzisiaj: Spacerem po historii

Choć od czasów starożytnych wiele się zmieniło, Pola Marsowe w Rzymie nadal emanują historią. Współczesne Campo Marzio to elegancka dzielnica Rzymu, pełna urokliwych uliczek, butików i restauracji. Jednak przechadzając się po tym obszarze, wciąż możemy natknąć się na imponujące pozostałości dawnej świetności i poczuć ducha starożytnego Rzymu.

Niestety, rozległe "pola" zniknęły pod zabudową miejską. Większość starożytnych budowli uległa zniszczeniu lub została wchłonięta przez nowsze konstrukcje. Niemniej jednak, wciąż możemy podziwiać wyjątkowe zabytki, które przetrwały do naszych czasów lub znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie historycznego Pola Marsowego.

Co warto zobaczyć na Polach Marsowych i w okolicy?

Mimo że dosłowne "Pola Marsowe" już nie istnieją, obszar ten oferuje turystom mnóstwo atrakcji. Oto najważniejsze punkty, które warto uwzględnić podczas zwiedzania:

Panteon: Perła architektury starożytnego Rzymu

Bez wątpienia najlepiej zachowanym i najbardziej ikonicznym zabytkiem na terenie dawnych Pól Marsowych jest Panteon. Ta monumentalna świątynia, przekształcona w kościół, zachwyca swoją kopułą, która do dziś pozostaje największą nie zbrojoną kopułą na świecie. Wnętrze Panteonu to prawdziwy majstersztyk architektury i inżynierii, a oculus – otwór w kopule – dodaje temu miejscu niezwykłej atmosfery. Panteon to obowiązkowy punkt na mapie każdego turysty w Rzymie!

Mauzoleum Augusta: Grobowiec cesarskiej dynastii (w trakcie prac konserwatorskich)

Mauzoleum Augusta, monumentalny grobowiec cesarza Augusta i jego następców, to kolejne ważne miejsce na Polach Marsowych. Choć przez wieki popadło w ruinę i było wykorzystywane w różny sposób (m.in. jako ogród, arena walk byków, teatr), obecnie przechodzi intensywne prace konserwatorskie i archeologiczne. Po ich zakończeniu Mauzoleum Augusta ma ponownie stać się dostępne dla zwiedzających i przypominać o potędze dynastii julijsko-klaudyjskiej.

Ara Pacis: Ołtarz Pokoju Augustowskiego

Ara Pacis, czyli Ołtarz Pokoju Augustowskiego, to pięknie zdobiony marmurowy ołtarz wzniesiony dla uczczenia pokoju zaprowadzonego przez Augusta. Ołtarz zdobią misternie wykonane płaskorzeźby, przedstawiające sceny z życia cesarskiej rodziny i alegorie związane z pokojem i dobrobytem. Ara Pacis jest cennym przykładem sztuki rzymskiej i propagandy cesarskiej. Znajduje się w nowoczesnym muzeum, które samo w sobie jest interesujące architektonicznie.

Termy Agryppy i Termy Nerona: Ślady starożytnych łaźni

Na Polach Marsowych znajdowały się liczne termy – publiczne łaźnie, które pełniły funkcję nie tylko higieniczną, ale także społeczną i kulturalną. Najbardziej znane to Termy Agryppy i Termy Nerona. Dziś po Termach Agryppy pozostały jedynie fragmenty, włączone w nowsze budynki. Ślady Term Nerona są również słabo widoczne, ale wciąż przypominają o rozmachu rzymskiej infrastruktury. Współcześnie, chcąc doświadczyć rzymskich term, warto odwiedzić Termy Karakalli lub Termy Dioklecjana, które choć nie leżały bezpośrednio na Polach Marsowych, są imponującymi przykładami rzymskiej architektury łaźniowej. W szczególności Termy Dioklecjana mieszczą obecnie część Muzeum Narodowego Rzymu, gdzie można podziwiać bogate zbiory starożytnych artefaktów.

Teatr Pompejusza: Miejsce zabójstwa Juliusza Cezara

Teatr Pompejusza był pierwszym stałym teatrem w Rzymie, wzniesionym w I wieku p.n.e. Był to imponujący kompleks, obejmujący teatr, portyki i świątynię. Choć sam teatr nie zachował się do naszych czasów, jego plan można odczytać w układzie współczesnych ulic i budynków. Co ciekawe, w kurii Pompejusza, będącej częścią kompleksu teatralnego, doszło do zabójstwa Juliusza Cezara. Spacerując po okolicy Largo di Torre Argentina, gdzie odkryto pozostałości kurii Pompejusza, można poczuć dreszczyk historii.

Świątynia Hadriana: Wkomponowana w budynek giełdy

Świątynia Hadriana, wzniesiona przez Antoninusa Piusa ku czci ubóstwionego cesarza Hadriana, to kolejny przykład adaptacji starożytnych struktur do współczesności. Jedenaście kolumn świątyni zostało wkomponowanych w budynek rzymskiej giełdy, tworząc unikalne połączenie antyku i nowoczesności. Można podziwiać je z zewnątrz, przy placu Piazza di Pietra.

Spacer po Piazza Navona: Barokowy plac na antycznym stadionie

Choć Piazza Navona słynie z barokowej architektury i fontann Berniniego, warto wiedzieć, że plac ten został zbudowany na miejscu Stadionu Domicjana, który również znajdował się na Polach Marsowych. Podłużny kształt placu odzwierciedla zarys antycznego stadionu. Spacerując po Piazza Navona, można wyobrazić sobie rzymskie zawody sportowe, które kiedyś odbywały się w tym miejscu.

Jak zwiedzać Pola Marsowe? Praktyczne wskazówki

Zwiedzanie Pól Marsowych to w dużej mierze spacer po centrum Rzymu. Większość opisanych atrakcji znajduje się w pieszej odległości od siebie i od innych popularnych miejsc, takich jak Piazza Venezia, Fontanna di Trevi czy Plac Hiszpański.

  • Dojazd: Najlepiej dotrzeć do obszaru Pól Marsowych pieszo, spacerując z centrum Rzymu. Można również skorzystać z metra (linia A, stacja Spagna lub Barberini) lub autobusów, które kursują w tym rejonie.
  • Trasa spaceru: Sugerowana trasa może obejmować Panteon, Mauzoleum Augusta, Ara Pacis, Piazza Navona, Świątynię Hadriana i okolice Largo di Torre Argentina. Można dostosować trasę do swoich zainteresowań i czasu.
  • Czas zwiedzania: Na spokojne zwiedzenie najważniejszych punktów na Polach Marsowych i w okolicy warto przeznaczyć co najmniej pół dnia, a najlepiej cały dzień, uwzględniając czas na wejście do Panteonu, muzeów (Ara Pacis), i ewentualne przerwy na odpoczynek.
  • Wstępy: Panteon jest bezpłatny, wstęp do Muzeum Ara Pacis i Mauzoleum Augusta jest płatny (warto sprawdzić aktualne ceny i godziny otwarcia). Pozostałe obszary, jak Piazza Navona czy Piazza di Pietra, są ogólnodostępne.
  • Pora dnia: Najlepiej zwiedzać Pola Marsowe rano lub późnym popołudniem, unikając największego upału w środku dnia, szczególnie latem. Wieczorem Panteon i Piazza Navona są pięknie oświetlone.
  • Wygodne obuwie: Przygotuj się na dużo chodzenia, więc wygodne buty to podstawa!
  • Woda i mapa: Zabierz ze sobą wodę, szczególnie w upalne dni, i mapę (lub aplikację mapową w telefonie), aby łatwiej poruszać się po okolicy.

Pola Marsowe czekają na odkrycie!

Pola Marsowe w Rzymie to fascynujące miejsce, które pozwala przenieść się w czasie i poczuć atmosferę starożytnego imperium. Choć krajobraz uległ zmianie, a pola zamieniły się w miasto, wciąż możemy podziwiać monumentalne zabytki i odkrywać sekrety przeszłości. Spacer po Polach Marsowych to niezapomniana podróż przez historię Rzymu, która zachwyci każdego miłośnika starożytności i piękna. Nie przegap tej wyjątkowej atrakcji podczas swojej wizyty w Wiecznym Mieście!

Author

Maciej Jakubowski

Pasjonat podróży i fotografii. Od 10 lat eksploruje najpiękniejsze zakątki świata, dzieląc się swoimi doświadczeniami z czytelnikami.

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *